ZASADY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ W

ZASADY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ
W ZESPOLE SZKÓŁ EKONOMICZNYCH I TECHNICZNYCH
W PASŁĘKU

PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
I KONFLIKTOWYCH

PASŁĘK, 2019 r.

SPIS TREŚCI:

I. W przypadku gdy wychowawca klasy stwierdza, że uczeń opuszcza zajęcia lekcyjne
z przyczyn nieusprawiedliwionych

II. W przypadku ucznia sprawiającego trudności wychowawcze, którego zachowanie nie nosi znamion demoralizacji

III. W przypadku gdy nauczyciel jest świadkiem palenia papierosów przez ucznia na terenie szkoły oraz w drodze do lub ze szkoły ( procedura dotyczy także e-papierosów)

IV. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który nie ukończył 18 lat przejawia zachowania wskazujące na demoralizację (w tym także zachowania charakteryzujące się arogancją, wulgarnością oraz przemocą emocjonalną, np. utrudnia lub uniemożliwia prowadzenie zajęć lekcyjnych)

V. W przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat oraz w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia

VI. W przypadku gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń, który jest pod wpływem alkoholu lub narkotyków

VII. W przypadku gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk

VIII. W przypadku gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk

IX. W przypadku zaistnienia epizodu psychotycznego ucznia ( w tym próby zamachu samobójczego)

2. Zasady prowadzenia rozmów z uczniami i postępowania po wystąpieniu kryzysu - w tym próby samobójczej

Na terenie szkół dochodzi do zdarzeń, które mogą bezpośrednio zagrażać bezpieczeństwu i zdrowiu uczniów. Właściwa reakcja stanowi element kluczowy. Od wiedzy merytorycznej i skuteczności działania dyrektora, wychowawcy, pedagoga, nauczyciela i pracowników niepedagogicznych szkoły zależeć może życie i zdrowie młodzieży, dlatego tak istotnym wydaje się uporządkowanie poszczególnych kroków postępowania i wprowadzenie algorytmów pozwalających na świadome, efektywne i adekwatne działania w sytuacjach napięcia, stresu czy destabilizacji ładu i porządku.

Opracowane, dostosowane do warunków Zespołu Szkół Ekonomicznych
i Technicznych w Pasłęku procedury postępowania pozwolą usystematyzować
i zautomatyzować działania oraz w razie potrzeby, podejmować trafne decyzje pomimo presji związanej z sytuacją kryzysową.

· usprawnienie i zwiększenie skuteczności oddziaływań wychowawczych szkoły
w sytuacjach trudnych,

· zapobieganie powtarzaniu się zachowań niepożądanych poprzez wskazanie działań
profilaktycznych, naprawczych,

1. W każdym przypadku rozwiązywania problemów związanych z naruszeniem przez ucznia prawa i obowiązujących w szkole zasad niezbędna jest ścisła współpraca przedstawicieli szkoły z rodzicami ucznia.

a) Rodzice ucznia są bezzwłocznie zawiadamiani o każdym przypadku naruszenia przez niego prawa i obowiązujących w szkole zasad związanych z bezpieczeństwem.

b) Dyrektor szkoły powołuje Zespół Wychowawczy, który rozpatruje sprawy uczniów, którzy naruszyli prawo, w tym zasady obowiązujące w szkole. Zespół ten ustala środki wychowawcze wobec ucznia oraz sposoby zadośćuczynienia za wyrządzone krzywdy.

c) W celu rozwiązywania zaistniałego problemu wychowawca lub inny upoważniony przedstawiciel szkoły ( np. pedagog):

· prowadzi rozmowę z rodzicami, w czasie której wspólnie ustalają dalsze działania wobec ucznia, zasady współpracy między rodzicami a szkołą oraz (ewentualnie) możliwości uzyskania pomocy specjalistycznej,

· uczeń w obecności rodziców podpisuje z pedagogiem szkolnym kontrakt lub rodzice informowani są o podpisaniu przez pełnoletniego ucznia kontraktu, w którym zobowiązuje się on do przestrzegania określonych w kontrakcie reguł zachowania,

· nadzór nad wypełnieniem kontraktu przez ucznia sprawują rodzice i przedstawiciel szkoły – wychowawca, pedagog.

d) Uczniowie potrzebujący pomocy specjalistycznej są kierowani do odpowiedniej placówki.

e) Brak efektów oddziaływań wychowawczych skutkuje podjęciem działań przewidzianych prawem i określonych w statucie szkoły.

2. W przypadku zagrożenia zdrowia ucznia szkoła zapewnia mu niezbędną opiekę medyczną (np. wzywane jest pogotowie ratunkowe).

· gdy zachowania ucznia zagrażają bezpieczeństwu innych osób lub jemu osobiście,

· gdy istnieje podejrzenie, że uczeń może posiadać substancje psychoaktywne,

4. W klasie ucznia lub uczniów, którzy dopuścili się złamania obowiązujących w szkole zasad, prowadzone są dodatkowe rozmowy profilaktyczne ( przez wychowawcę, pedagoga szkolnego lub psychologa z PPP lub innej poradni specjalistycznej).

5. Działania interwencyjne i profilaktyczne są prowadzone przez wszystkich pracowników szkoły, za których bieżące i systematyczne doskonalenie w tym temacie odpowiada dyrektor.

6. Z każdego zdarzenia interweniujący nauczyciel, pedagog lub niepedagogiczny pracownik szkoły sporządza notatkę w postaci uzupełnienia tabeli wg przyjętego wzoru ( strona 27)
i przekazuje ją wicedyrektorowi.

Do podstawowych aktów prawnych, które mogą mieć zastosowanie w przypadku sytuacji kryzysowych w szkole i placówce oświatowej należą:

· Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.)

· Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.)

· Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.)

· Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.)

Inne przepisy szczególne stanowiące podstawę działań profilaktycznych i interwencyjnych:

· Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.)

· Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005r.Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.)

· Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

· Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 z późn. zm.)

· Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 lutego 2000 r. "Polska Deklaracja w Sprawie Młodzieży i Alkoholu" (Monitor Polski Nr 6, poz. 125)

· Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226)

· Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 11, poz. 114 )

· Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z późn. zm.)

· Zarządzenie Nr 590/03 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 października 2003 r. w sprawie metod i form wykonywania zadań przez policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich ( Dz. Urz. KGP Nr 20, poz. 107 z późn. zm.)

I. W przypadku gdy wychowawca klasy stwierdza, że uczeń opuszcza zajęcia lekcyjne
z przyczyn nieusprawiedliwionych, postępuje zgodnie z poniższym algorytmem.

1.Jeżeli uczeń opuścił 30 godzin lekcyjnych bez usprawiedliwienia – otrzymuje upomnienie wychowawcy klasy. Wychowawca w przeprowadza z uczniem rozmowę pouczającą oraz informuje o zaistniałym fakcie rodzica.

2.Jeżeli uczeń opuszcza kolejne 10 godzin lekcyjnych bez usprawiedliwienia – otrzymuje naganę wychowawcy. Wychowawca informuje o tym fakcie rodzica i pedagoga szkolnego
(indywidualnie przedstawiając sprawę lub na przyjętym druku, który jest umieszczony na tablicy informacyjnej w pokoju nauczycielskim). Wychowawca informuje ucznia i rodzica o utracie prawa do zgłoszenia nieprzygotowania do zajęć lekcyjnych do końca danego semestru oraz informuje o utracie przywileju „ szczęśliwego numeru”.

3.Jeżeli sytuacja nie ulega poprawie, wychowawca zgłasza sprawę do Zespołu Wychowawczego.

4.Dalsze opuszczanie zajęć szkolnych bez usprawiedliwienia może skutkować przeniesieniem do innej szkoły bądź skreśleniem ucznia pełnoletniego z listy uczniów ZSEiT w Pasłęku.

II. W przypadku ucznia sprawiającego trudności wychowawcze, którego zachowanie nie nosi znamion demoralizacji należy:

1.Nauczyciel – wychowawca przeprowadza diagnozę sytuacji szkolnej i rodzinnej uczniów na początku roku szkolnego.

2.Nauczyciel podejmuje działania wychowawcze zmierzające do eliminacji trudności
i rozwiązania problemów szkolnych ucznia i stosuje kary przewidziane w statucie (upomnienie i nagana wychowawcy).

3.Nauczyciel informuje rodzica o istniejących trudnościach i zapoznaje go ze swoją propozycją planu działań, konsultuje go z rodzicem, wspólnie ustalają plan postępowania wobec ucznia. Jednocześnie zobowiązuje rodzica do rzetelnej współpracy.

4.W przypadku utrzymujących się trudności wychowawczych z uczniem wychowawca kieruje sprawę do pedagoga celem uzyskania pomocy i wsparcia w przezwyciężaniu problemów wychowawczych.

5. Pedagog we współpracy z wychowawcą klasy przeprowadza diagnozę problemów wychowawczych i emocjonalnych ucznia.

6. Pedagog szkolny opracowuje plan naprawczy w celu przezwyciężenia trudności ucznia, uwzględniając zadania i zobowiązania do realizacji dla rodziców.

7. W przypadkach koniecznych wychowawca występuje do rodzica o zgodę na przeprowadzenie badań w Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.

8. W przypadku braku zgody rodzica na przeprowadzenie badań w poradni ucznia, którego

postępowanie zagraża bezpieczeństwu innych, nauczyciel postępuje zgodnie z procedurą dotyczącą postępowania z uczniem agresywnym.

III. W przypadku gdy nauczyciel jest świadkiem palenia papierosów przez ucznia na terenie szkoły oraz w drodze do lub ze szkoły ( procedura dotyczy także e-papierosów).

3. Jeżeli wychowawca odnotuje dwukrotnie fakt, że uczeń palił papierosy łamiąc przyjęte zasady, przeprowadza z uczniem rozmowę pouczającą oraz udziela upomnienia.

4. Jeżeli uczeń po raz trzeci złamie powyższą zasadę, otrzymuje naganę wychowawcy. Wychowawca powtórnie przeprowadza rozmowę pouczającą z uczniem i powiadamia o tym fakcie rodzica.

5. Jeżeli po raz kolejny zostanie stwierdzony fakt, że uczeń palił papierosy na terenie szkoły lub w drodze do lub ze szkoły, wychowawca kieruje sprawę do Zespołu Wychowawczego z prośbą o wystąpienie do dyrektora z wnioskiem o naganę dyrektora.

1. Przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy i dokonuje zapisu w zeszycie uwag.

2. W przypadku powtarzających się zajść wychowawca powiadamia pedagoga i stosuje kary przewidziane w statucie szkoły (upomnienie i nagana wychowawcy).

3. Pedagog rozpoznaje przyczyny, i tło nieprawidłowości, np. poprzez analizę dziennika lekcyjnego, zeszytów przedmiotowych, prac klasowych oraz rozmowy z nauczycielami, pielęgniarką, pracownikami administracji szkoły, itp.

4. Pedagog może dokonać analizy sytuacji rodzinnej ucznia (w tym ekonomicznej
i społecznej) w formie wizyty w domu wyłącznie po uzyskaniu zgody na wejście do mieszkania. W żadnym razie nie może składać takich wizyt w przypadku, gdy zachodzi obawa, że może się ona łączyć z jakimkolwiek ryzykiem.

5. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców lub prawnych opiekunów ucznia i przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem (jeżeli jest to możliwe w obecności rodziców). Wychowawca zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. Należy pamiętać, że rozmowy tego typu są trudne dla odbiorców i ważne jest, by zostały zachowane warunki dające poczucie prywatności i bezpieczeństwa ( ważne jest miejsce np. pokój pedagoga szkolnego, pokój nr 7 lub szkolna klasa, która w danej chwili jest wolna).

6. Pedagog z uczniem spisuje kontrakt, który jasno precyzuje warunki do spełnienia przez ucznia, dom rodzinny i szkołę oraz określi zmiany w zachowaniu ucznia, które mają zostać osiągnięte w trakcie oddziaływań pedagogicznych. Kontrakt zawiera także informacje na temat form i częstotliwości kontaktów ucznia z pedagogiem oraz szkoły, z rodzicami lub opiekunami ucznia, a także wyznacza terminy, które pomogą w prowadzeniu monitoringu postępów.

7. W przypadkach trudnych ( powtarzające się incydenty, niedotrzymanie obietnic przez ucznia, zamiana dotkliwego zachowania na inne równie rażące bądź niebezpieczne ) Zespół Wychowawczy podejmuje decyzję o konsekwencjach wynikających z niezachowania norm przewidziane w statucie szkoły. Jednocześnie pedagog kieruje ucznia do specjalistycznej placówki, w której będzie uczestniczył w programie terapeutycznym.

8. Gdy ZSEiT wykorzysta wszystkie dostępne środki oddziaływań wychowawczych, a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.

9. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat,
a nie jest to udział w działalności grup przestępczych o dalszym postępowaniu decyduje Zespół Wychowawczy zgodnie ze Statutem Szkoły.

V. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję i sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia - prokuratora lub policję.

1.Postępowanie nauczyciela lub innego pracownika szkoły wobec sprawcy czynu karalnego/przestępstwa ( w tym sprawcy przemocy):

· odizolowanie ucznia – sprawcy od rówieśników, pozostawienie go pod opieką innego nauczyciela,

· niezwłocznie powiadomienie pedagoga, który powiadamia wicedyrektora szkoły,

- przy składaniu wyjaśnień powinien być obecny wychowawca lub inny nauczyciel, którego uczniowie darzą zaufaniem,

- z ustaleń sporządza się protokół zawierający datę, godzinę i miejsce zajścia, personalia sprawcy, poszkodowanego oraz świadków, a także dokładny opis zdarzeń ( wg ustalonego wzoru s. 27). Nie wolno konfrontować świadków zdarzenia ze sprawcą.

· przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) pod opiekę pedagogowi szkolnemu, jeśli nie ma pedagoga – przekazanie sprawcy wicedyrektorowi, który wyznacza tymczasowego opiekuna ucznia,

· zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa lub przedmiotów pochodzących
z przestępstwa i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża
i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży),

· zaistniała sytuacja powinna być omówiona przez wychowawcę lub pedagoga szkolnego podczas np. godziny wychowawczej lub wyznaczonej przez wicedyrektora lekcji, co pozwoli na ukierunkowaną dyskusję oraz wyeliminuje niepożądane interpretacje, czy wręcz plotki wśród szkolnej młodzieży.

2. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego.

Nauczyciel, który uzyskał informację o zaistnieniu czynu karalnego, stwierdził obrażenia na ciele ucznia lub był obecny na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do:

· udzielenia pierwszej pomocy (pomocy przedmedycznej), a w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń, także do zapewnienia jej udzielenia pomocy poprzez wezwanie karetki pogotowia ratunkowego,

· odizolowania ofiary od sprawcy poprzez umieszczenie w odrębnym pomieszczeniu,

· niezwłocznego powiadomienia pedagoga szkolnego, który zawiadamia wicedyrektora szkoły – powiadomienie może nastąpić poprzez wysłanie innego ucznia do pedagoga, poproszenie innego nauczyciela, rozmowę telefoniczną poprzez sekretariat szkoły
(Tel. 55 649 50 00), bądź też bezpośrednio do pedagoga ( Tel. 603 067 526 ),

· powiadomienia rodziców ucznia o zajściu, aktualnym stanie fizycznym i psychicznym dziecka; w każdym przypadku rodzic powinien odebrać ucznia ze szkoły,

· w przypadku kiedy niezbędne jest profesjonalne zabezpieczenie śladów przestępstwa, ustalenie okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia, pedagog lub wicedyrektor zobowiązany jest do udostępnienia miejsca zdarzenia policji,

· zapewnienia uczniowi – ofierze przemocy specjalistycznej pomocy psychologiczno – pedagogicznej gwarantującej wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego - pedagoga szkolnego, psychologa z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej ( Tel 55 248 24 32).

Zgodnie z nowelizacją Ustawy o Systemie Oświaty i Karty Nauczyciela od maja 2007 roku określenie „funkcjonariusz publiczny” dotyczy również nauczycieli.

Art.63 ustawy z dnia 26.01.1982 r Karta Nauczyciela w związku z pełnieniem obowiązków służbowych nauczyciel objęty został ochroną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w Kodeksie Karnym. Oznacza to, że zarówno dyrektor, jak i organ prowadzący szkołę muszą z urzędu występować w obronie nauczyciela, którego prawa zostały naruszone (dotychczas czyny zabronione popełnione na szkodę nauczyciela były ścigane z oskarżenia prywatnego). Wykonywanie funkcji przez funkcjonariusza publicznego jest chronione przez Kodeks Karny, rozdział XXIX. Dotyczy to przestępstw takich jak:

Jednocześnie funkcjonariusz publiczny ponosi większą odpowiedzialność za przekroczenie swoich uprawnień, niedopełnienie swoich obowiązków, czy ujawnienie informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem czynności służbowych (np. ujawnienie spraw poruszanych w trakcie rady pedagogicznej z wyłączeniem treści uchwał).

· przyjąć do wiadomości informację o przestępstwie, zapewnić dyskrecję poprzez wysłuchanie nauczyciela bez świadków (o ile to możliwe w pomieszczeniu zamkniętym),

· odnotować godzinę zgłoszenia oraz zapytać o przyczynę ewentualnej zwłoki w podaniu tej informacji,

· zapewnić w miarę potrzeby niezbędną nauczycielowi pomoc przedlekarską, w razie konieczności wezwać karetkę pogotowia ratunkowego,

· bez zbędnej zwłoki sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji, w tym:

b) sprawdzić, czy zdarzenie zaistniało na terenie szkoły oraz czy miało miejsce w trakcie zajęć szkolnych,

· zabezpieczyć ewentualne dowody przestępstwa lub przedmioty służące do popełnienia

VI. W przypadku gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły uczeń znajduje się pod wpływem alkoholu lub środków psychoaktywnych, powinien podjąć następujące kroki:

1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę, który zawiadamia bezpośrednio pedagoga szkolnego lub w przypadku jego nieobecności wicedyrektora szkoły.

2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego. Stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. Uczeń nie może pozostawać bez opieki – powinien się nim zająć inny nauczyciel szkoły, pedagog,
w sytuacjach wyjątkowych sekretarz szkoły. Osoba, pod opieką której przebywa uczeń, jeśli jest to konieczne, udziela pomocy medycznej, w razie potrzeby wzywa pomoc medyczną -karetkę pogotowia ratunkowego ( nr telefonu 112 lub 999).

3. Uczeń podpisuje oświadczenie, w którym przyznaje, że jest pod wpływem alkoholu lub innych środków zmieniających świadomość.

4. Jeśli uczeń oświadcza, że nie zgadza się z opinią świadków ( nauczycieli, uczniów), którzy twierdzą, że jest on pod wpływem środków zmieniających świadomość,
pedagog lub wicedyrektor wzywa do szkoły Policję w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia.

5. Zawiadamia o fakcie rodziców lub opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły.

6. Powiadamia policję, jeżeli rodzice nie zgłaszają się po dziecko w wyznaczonym czasie.
Policja może umieścić ucznia w izbie wytrzeźwień lub policyjnej izbie zatrzymań (nie dłużej niż na 24 godziny) oraz ma obowiązek powiadomić o tym fakcie rodziców lub opiekunów
i z urzędu sąd rodzinny.

7. W sprawie zbiera się Zespół Wychowawczy, który podejmuje stosowną interwencję wychowawczą wobec ucznia ( rozmowę terapeutyczną, podpisanie kontraktu między pedagogiem szkolnym, a uczniem oraz inne konsekwencje zawarte w Statucie Szkoły.

8. W przypadku gdy uczeń nie ukończył 18 r. życia a incydent się powtarza oraz deklarowana współpraca rodziców nie przynosi rezultatów dyrektor Szkoły powiadamia sąd rodzinny o pogłębiającej się demoralizacji ucznia.

9. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, tj. sporządza możliwie dokładną notatkę

VII. W przypadku gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące kroki:

1. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu pedagoga, ten zawiadamia wicedyrektora szkoły, który wzywa policję lub pedagog bezpośrednio wzywa policję.

2. Zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.

3. Zabezpieczenie polega na umieszczeniu substancji w dodatkowym opakowaniu oraz komisyjnym opieczętowaniu. W skład komisji powinien wejść nauczyciel, pedagog lub wicedyrektor. W przypadku gdy znana jest tożsamość ucznia, do którego należy substancja, także jego wychowawca, a sam uczeń powinien być obecny przy tych czynnościach.

4. Wszelkie substancje rozlane lub rozsypane należy odgrodzić i zabezpieczyć przed rozniesieniem, np. na podeszwach obuwia.

5. Czeka na przyjazd policji i nie podejmuje żadnych działań związanych z próbą dostarczenia zabezpieczonej substancji na najbliższy posterunek, pamiętając że zgodnie
z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii: „Kto, wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”

6. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.

7. Wobec ucznia, który przyniósł substancję do szkoły, Zespół Wychowawczy wyciąga konsekwencje przewidziane w Statucie.

8. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, tj. sporządza możliwie dokładną notatkę
z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami (wg ustalonego wzoru).

VIII. W przypadku gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjęć następujące kroki:

1. Odizolowuje ucznia poprzez umieszczenie go w oddzielnym pomieszczeniu. Prosi innego nauczyciela np., który w danym czasie ma „ okienko”, doradcę zawodowego, nauczyciela bibliotekarza o opiekę nad odizolowanym uczniem.

2. Powiadamia o swoich podejrzeniach pedagoga szkolnego, jeśli to możliwe wychowawcę klasy. W przypadku nieobecności pedagoga zgłasza sprawę wicedyrektorowi.

3. W obecności innej osoby (wychowawcy, pedagoga itp.) żąda okazania zawartości kieszeni
i plecaka oraz ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie w związku
z poszukiwaną substancją. W celu wprowadzenia atmosfery współpracy
o obecność można poprosić wychowawcę lub nauczyciela, do którego uczeń ma zaufanie. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie dokonać przeszukania odzieży ani teczki ucznia – jest to czynność wyłącznie zastrzeżona dla policji.

4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, należy ją zabezpieczyć i podjąć kroki opisane w poprzednim punkcie.

5. Jeżeli uczeń odmawia współpracy, należy wezwać policję, która dokona przeszukania.

6. Wyznaczona przez pedagoga lub wicedyrektora osoba próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję.

7. Niezwłocznie powiadamia o zaistniałym zdarzeniu rodziców lub opiekunów ucznia.

9. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, tj. sporządza możliwie dokładną notatkę
z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami (wg ustalonego wzoru).

IX. W przypadku zaistnienia epizodu psychotycznego ucznia ( w tym próby zamachu samobójczego).

1. Nauczyciel będący świadkiem zdarzenia pozostaje w kontakcie z uczniem, nie pozostawia ucznia samego.

3. Nauczyciel próbuje jak najszybciej, bez rozgłosu, przeprowadzić ucznia w spokojne, bezpieczne miejsce (gabinet pielęgniarki, sekretariat, pokój wicedyrektora lub pedagoga szkolnego).

4. Nauczyciel o zaistniałej sytuacji jak najszybciej informuje pedagoga szkolnego lub wicedyrektora szkoły.

5. Wicedyrektor, nauczyciel lub wskazana przez niego osoba natychmiast zawiadamia pogotowie ratunkowe.

6. W przypadku gdy pogotowie odmawia wyjazdu do zdarzenia, prosimy o podanie personaliów dyspozytora oraz o przekazanie na piśmie oświadczenia o braku konieczności wysłania karetki.

7. Wicedyrektor lub pedagog udziela informacji telefonicznej rodzicom/opiekunom prawnym.

8. W przypadku gdy pogotowie ratunkowe pozostawi ucznia w szkole, zobowiązuje rodziców do odebrania ucznia ze szkoły i prosi o niezwłoczną konsultację psychiatryczną.

1. Jeżeli uczeń wraca do szkoły po leczeniu szpitalnym (dłuższej nieobecności),

należy przygotować klasę do odpowiedniego zachowania się – czyni to wychowawca klasy lub pedagog szkolny, w razie trudności psycholog z PPP w Pasłęku lub innej specjalistycznej poradni.

2. Jeżeli uczeń nie wyraża chęci na informowanie klasy o incydencie lub chorobie, nie należy podejmować działań zawartych w punkcie 1.

3. Wychowawca klasy w porozumieniu z pedagogiem szkolnym powinien zorganizować spotkanie nauczycieli uczących w danej klasie ze specjalistą, określić wymagania wobec ucznia, biorąc pod uwagę natężenie choroby i skutki uboczne stosowanych leków.

4. Wychowawca klasy lub pedagog w miarę możliwości powinien konsultować postępowanie wobec ucznia z lekarzem prowadzącym leczenie poprzez kontakt z rodzicami ucznia, w tym ucznia pełnoletniego.

5. Wychowawca i pedagog szkolny powinni udzielić wsparcia rodzicom, wskazać możliwości korzystania z form leczenia psychicznego dostępnych w PPP, PZP – szpitale psychiatryczne, KARAN Elbląg.

X. W przypadku gdy zostanie w szkole ujawniony przypadek cyberprzemocy należy podjąć następujące działania ( procedura jest wdrażana w momencie oficjalnego zgłoszenia zjawiska cyberprzemocy przez jej ofiarę w przypadku osób pełnoletnich lub rodzica/ prawnego opiekuna ucznia).

2. Przekazuje informację wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga szkolnego lub wicedyrektora albo bezpośrednio przekazuje informację do pedagoga szkolnego.

3. Pedagog szkolny wraz z wicedyrektorem oraz z wychowawcą zapraszają do współpracy nauczyciela informatyki. Wspólnie dokonują analizy zdarzenia i planują dalsze postępowanie. 4. W każdym etapie analizowania zdarzenia, ustalenia sprawcy, zbierania faktów, rejestrowania i dokumentowania itd. uczestniczy nauczyciel informatyki.

5. Gdy sprawca cyberprzemocy jest znany i jest uczniem ZSEiT, pedagog szkolny prowadzi z uczniem rozmowę wyjaśniającą i ostrzegawczą, powiadamia rodziców sprawcy i omawia z nimi zachowanie ucznia. W uzasadnionych przypadkach kieruje ucznia do specjalistycznych placówek celem zmotywowania do udziału w programach terapeutycznych. Uczeń ponosi konsekwencje przewidziane w Statucie szkoły. W przypadku gdy jest to konieczne, sprawa kierowana jest do Policji.

6. W przypadku gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się ustalić, należy bezwzględnie skontaktować się z Policją.

7. Gdy nie jest możliwe usunięcie szkodliwych treści, zespół interweniujący zwraca się do dostawcy usługi w celu usunięcia kompromitujących i krzywdzących materiałów.

8. Pedagog szkolny udziela wsparcia psychicznego ofierze przemocy, rozmawia z rodzicami, w razie konieczności zapewnia pomoc specjalistyczną.

1. Kontakt z mediami w sytuacji kryzysowej odbywa się w formie oficjalnych komunikatów.

2. W przygotowaniu oficjalnych komunikatów bierze udział Zespół Kryzysowy, należy podjąć współpracę ze Starostwem Powiatowym w Elblągu.

3. Tylko dyrektor lub wyznaczona przez dyrektora osoba kontaktuje się z mediami, przekazuje niezbędne informacje.

4. Pozostali pracownicy szkoły nie udzielają informacji o kryzysie, nie wyrażają swoich opinii publicznie do czasu oficjalnego zakończenia sprawy.

5. Należy wyznaczyć miejsce oraz godzinę, gdzie będą udzielane informacje dotyczące zdarzenia.

6. Na zapytania ze strony mediów należy odpowiadać natychmiast, przekazując jedynie pewne informacje, unikając domysłów na temat prawdopodobnych przyczyn sytuacji kryzysowej.

7. W miarę możliwości należy zwołać konferencję prasową, której przewodniczy dyrektor szkoły lub osoba przez niego upoważniona.

W sytuacji, gdy w szkole jest uczeń przewlekle chory, dyrektor, wychowawca powinien:

1 . Pozyskać od rodziców (opiekunów prawnych) ucznia szczegółowe informacje na temat

2. Zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników szkoły w zakresie postępowania z chorym dzieckiem na co dzień oraz w sytuacji zaostrzenia objawów czy ataku choroby.

3. W porozumieniu z pielęgniarką lub lekarzem, wspólnie z pracownikami szkoły przyjąć zasady postępowania w stosunku do każdego chorego ucznia, zarówno na co dzień, jak i w przypadku zaostrzenia objawów czy ataku choroby /m.in. przypominanie lub pomoc w przyjmowaniu leków, wykonywaniu pomiarów poziomu cukru, regularne przyjmowanie posiłków, sposób reagowania, formy stałej współpracy z rodzicami (opiekunami/.

4. Wspólnie z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w szkole dostosować formy pracy dydaktycznej, dobór treści i metod oraz organizację nauczania do możliwości psychofizycznych tego ucznia, a także objąć go różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

5. W przypadku nasilenia choroby podczas pobytu w szkole dyrektor lub nauczyciel niezwłocznie informuje o zaistniałej sytuacji rodziców lub prawnych opiekunów.

Główne sposoby pomocy przewlekle choremu dziecku możliwe do zrealizowania na terenie szkoły:

· Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego oraz zaufania do grupy i nauczyciela.

· Pomoc w pokonywaniu trudności, uczenie samodzielności oraz nowych umiejętności.

· Budowanie dobrego klimatu i przyjaznych relacji w zespole klasowym, zapobieganie konfliktom.

· Przygotowanie uczniów zdrowych na spotkanie chorego kolegi, pomoc w akceptacji ewentualnych odmienności.

· Poinstruowanie uczniów, jak należy chronić chorego kolegę i w jaki sposób można mu pomagać. Zawarcie na ten temat umowy z klasą.

· Traktowanie chorego ucznia jako pełnoprawnego członka zespołu klasowego, na równi z innymi uczniami, z takimi samymi prawami i obowiązkami.

· Motywowanie do kontaktów i współdziałania z innymi. Wzmacnianie poczucia własnej wartości.

· Dostarczanie wielu różnorodnych możliwości do działania i osiągania sukcesów.

· Motywowanie do aktywności — dostarczanie wzmocnień i gratyfikacji poprzez chwalenie, nagradzanie, akcentowanie sukcesów i mocnych stron, a także eksponowanie tych dyspozycji ucznia, które mogą zwiększyć jego atrakcyjność w grupie.

· Pomoc w nadrabianiu zaległości szkolnych, dostosowanie wymagań do aktualnych możliwości psychofizycznych ucznia.

· Wykazywanie zainteresowania sprawami ucznia —jego samopoczuciem, terminem badań kontrolnych i wynikami badań, nastrojem, sytuacją domową, a także sprawami niezwiązanymi z chorobą. Tak, by uczeń czuł, że jest dla nas ważny i wartościowy.

· Zapewnienie dziecku wsparcia i pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a w razie potrzeby pomocy socjalnej.

· Stała współpraca z rodzicami, pielęgniarką, lekarzem, nauczycielami oraz innymi osobami opiekującymi się uczniem.

Nieletni - w zależności od rodzaju prowadzonego postępowania, wieku oraz stosowania środka wychowawczego lub poprawczego:

· w zakresie postępowania dotyczącego zapobiegania i zwalczania demoralizacji - jest to osoba, która nie ukończyła i 18 lat;

· w zakresie postępowania o czyny karalne jest to osoba, która dopuściła się takiego czynu po ukończeniu 13 lat, a przed ukończeniem lat 17;

· w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych jest to osoba, względem której takie środki zostały orzeczone (choćby ukończyła ona 18 lat), nie dłużej jednak niż do 21 lat.

Małoletni - wg. art.10 § 1 pełnoletnim jest osoba, która ukończyła lat 18. Przez analogię, małoletnim jest osoba do lat 18. Osoba, które nie ukończyła lat 13, nie ma zdolności do czynności prawnych (art., 12 k.c.). Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby od lat 13 (art.15 k.c.).

Demoralizacja - zgodnie z Ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich zachowania świadczące o demoralizacji to w szczególności naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnianie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych.

Czyn karalny- w rozumieniu Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, to czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo wykroczenie określone w art. 51, 69, 74, 76, 85, 87, 119, 122, 124, 133 lub 143 kodeksu wykroczeń.

Przestępstwo- zgodnie z kodeksem karnym to czyn człowieka bezprawny, karalny i zawiniony. Art. 1 §1 k.k. stanowi, że odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czy zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, natomiast § 2, że nie stanowi przestępstwa czyn, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Przestępstwa dzielą się na występki ( zagrożone karą grzywny, powyżej 30 stawek dziennych, ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą 1 miesiąc) i zbrodnie (zagrożone karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą).

Wykroczenie- to czyny zabronione pod groźbą kary określone i zawarte w kodeksie wykroczeń. Różnią się od przestępstw przede wszystkim tzw. „mniejszym ciężarem gatunkowym” a tym samym niższym wymiarem kary. Stanowi to czyn człowieka, społecznie szkodliwy, zawiniony, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do lub nagany.

Choroba przewlekła to proces patologiczny trwający ponad 4 tygodnie, cechujący się brakiem nasilonych objawów chorobowych. Długotrwała choroba i częste hospitalizacje mogą okresowo uniemożliwiać choremu dziecku przebywanie w grupie rówieśników, a także zaspokajanie wielu ważnych potrzeb psychicznych, fizycznych i społecznych. Przeciwdziałanie niekorzystnym skutkom choroby przewlekłej, polega między innymi na udzielaniu dziecku i jego rodzinie pomocy w budowaniu nowej koncepcji życia z chorobą i pomimo choroby.

Odbudowa poczucia bezpieczeństwa jest jednym z najważniejszych zadań osób pomagających choremu dziecku i jego rodzinie. Dziecko może czuć się mniej bezradne i zagubione, gdy ma okazję do odnoszenia sukcesów i poradzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Zatem dostrzeganie i eksponowanie osiągnięć dziecka, chwalenie go za nie i nagradzanie jest jednym z kierunków pomagania mu w pokonywaniu poczucia bezradności.

Drugi ważny kierunek to uczenie dziecka nowych umiejętności-zarówno tych przydatnych w pokonywaniu trudności związanych z chorowaniem, jak i tych otwierających mu nowe, wolne od ograniczeń pola aktywności, poszerzających jego „obszar wolności”.

Szkoła pełni w życiu chorego dziecka szczególną rolę. Jest to miejsce, w którym może się ono uczyć, rozwijać swoje zdolności i umiejętności, może przeżywać radość i dumę ze swojej aktywności, a także budować dobre relacje z innymi dziećmi. Obecność przyjaznych nauczycieli i rówieśników jest bardzo ważna dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego chorego dziecka. Niezwykle ważne jest przekazanie nauczycielom informacji o wpływie choroby dziecka na funkcjonowanie psychiczne, fizyczne i społeczne ucznia.

Niektóre leki mogą działać pobudzająco a inne usypiająco. Może to mieć wpływ na zachowanie się dziecka lub możliwość efektywnego uczenia się. Dzięki informacjom od rodziców i lekarzy, nauczyciel może poznać chorobę dziecka w takim zakresie, aby w razie potrzeby, w odpowiednim czasie, udzielić mu niezbędnej pomocy i wsparcia oraz zapewnić bezpieczne warunki na terenie szkoły. Także dostosować sposoby komunikowania się oraz sposoby i formy nauczania do potrzeb i aktualnych możliwości chorego dziecka. Wzajemne kontakty pomiędzy szkołą i rodzicami powinny być stałe i systematyczne, oparte na zaufaniu, spokojnej, wzajemnej wymianie informacji oraz współpracy i zrozumieniu.

· Sposób leczenia wiąże się często z koniecznością długotrwałych pobytów w szpitalu oraz rozłąki z bliskimi,

Do najważniejszych psychologicznych następstw przewlekłej choroby, ograniczających szanse rozwoju dziecka należą:

· Koncentracja na potrzebach podstawowych (picie, jedzenie, poczucie bezpieczeństwa)

· Koncentracja na aktualnej sytuacji, na „tu i teraz”, niechęć do planowania i myślenia o przyszłości

· Obniżenie samooceny, poczucia własnej wartości; poczucie wstydu i bycia innym

· Ograniczenie stymulacji zewnętrznej szczególnie przy długotrwałym unieruchomieniu, leżeniu w łóżku

2. ZASADY PROWADZENIA ROZMÓW Z UCZNIAMI I POSTĘPOWANIA PO WYSTĄPIENIU KRYZYSU – W TYM PRÓBY SAMOBÓJCZEJ.

· Stworzyć młodzieży możliwość rozmawiania na temat zaistniałej sytuacji, podzielenia się swoimi uczuciami, także możliwość przeżycia żałoby po śmierci kolegi, jeśli próba niestety była skuteczna.

· Rozmawiając o samobójstwie nie należy dopuścić do gloryfikowania tego typu zachowań.

· Nie należy idealizować ani potępiać osoby, która targnęła się na swoje życie, raczej mówić o trudnościach w sposób oględny jako o kryzysie, który ją dotknął, które musiały być jej udziałem.

· Rozmowa powinna uwzględniać zagadnienie w szerszym kontekście – różnych zachowań autodestrukcyjnych i przyczyn ich powstawania, jeszcze lepiej w szerokim kontekście zdrowia psychicznego i moralnego

· Absolutnie bez tonacji potępienia, tylko w kontekście pozytywnych wartości życia i twórczych wzorów zachowań.

· Nie należy organizować uroczystości o charakterze wspominkowym ani apeli szkolnych, na których informowano by o zdarzeniu, aby uniknąć naśladowania destrukcyjnych zachowań, choć osoby chcące wziąć udział w pogrzebowych uroczystościach powinny mieć taką możliwość.

· W okresie po tragicznych wydarzeniach konieczne jest monitorowanie stanu psychicznego uczniów – możliwość wystąpienia stresu pourazowego.

· Uczniowie (i ich rodzice) powinni uzyskać informację o miejscach, w których uzyskają pomoc w sytuacji kryzysu, numerach telefonów zaufania i infolinii.

· Szkoła może mieć potrzebę skorzystania z zasobów, którymi dysponuje lokalna społeczność, by odpowiednio zająć się wspomnianymi grupami i zapewnić im doraźne wsparcie.

· Szkoła powinna zapewnić swojemu personelowi możliwość „odreagowania stresu związanego z wydarzeniem o krytycznym znaczeniu” (E. H. Mc Whirter, 1994). Proces ten obejmuje uporządkowaną analizę wydarzenia i pozwala personelowi dać upust swoim uczuciom, lękom i frustracjom.

2. Zrozumienie swoich uczuć/także myśli, zachowań/ oraz sytuacji, w której się uczestniczyło.

3. Wsparcie emocjonalne ze strony osoby dorosłej (poprzez przyjęcie uczuć dziecka, „odbarczenie go od poczucia winy”).

b) pytasz o to co dziecko widziało, słyszało (o doznania zmysłowe) w tamtej sytuacji

e) czego potrzebowało, co przeżywało w związku z tym, że tego nie miało

f) co dziecko robiło, czego nie robiło i dlaczego tego nie robiło, chociaż chciało

– SŁUCHANIE z uwagą, spokojem, akceptacją dla uczuć dziecka, bez krytyki i oceniania, że czegoś nie zrobiło

UWAGA: przy pytaniu o przebieg wydarzeń oraz myśli i uczucia oraz potrzeby i zachowania dziecka unikać pytań „dlaczego”, zadawać pytania: „co”, „jak”. Pytania dlaczego mogą być rozumiane jako oskarżenie.

a) zapytaj jak się dziecko czuje teraz; jak przeżywa tamtą urazową sytuację, co czuje, gdy ją wspomina; czy często myśli o tamtej sytuacji, czy unika wspomnień o niej

b) czym się teraz zajmuje i interesuje: czy zmieniły się jego zainteresowania lub to co robi, bądź sposób w jaki to robi, choć tego nie chce

UWAGA: ważne, żeby przekaz informacji był dokonany w sposób naturalny, rzeczowy, bez dramatyzacji

krok 4. CO MOŻEMY ZROBIĆ W TEJ SYTUACJI? CO MOŻESZ ZROBIĆ SAM/A? JAK MOGĘ CI POMÓC

a) wysłuchaj propozycji i oczekiwań dziecka, nie spiesz się, czekaj spokojnie, aż dziecko zacznie mówić

b) jeśli dziecko milczy, a ty masz jakiś pomysł, spytaj czy chce usłyszeć, co tobie przyszło do głowy

c) nie naciskaj, żeby dziecko zaakceptowało twój pomysł co robić, czy jak rozwiązać sytuację

- zapytaj tylko „dlaczego nie”; możesz się wówczas dowiedzieć, jakie są obawy dziecka lub jego prawdziwe potrzeby

d) jeżeli dziecko zgłasza pomysł nieadekwatny do tej sytuacji, nie odrzucaj go zdecydowanie lecz zapytaj, czy jeśli zrobi się tak jak ono proponuje, to sytuacja się poprawi?

Co może zrobić szkoła, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia prób

samobójczych wśród swoich uczniów? Może się postarać, aby wyposażyć ich

· umiejętności społeczne pozwalające na asertywne osiąganie celów i realizowanie dążeń ucznia;

· pozytywny wizerunek siebie wyrażający się w wierze we własne możliwości;

· umiejętność rozwiązywania swoich problemów, bądź znajdowania zaplecza do ich rozwiązania;

UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNO – EMOCJONALNE POZWALAJĄCE UCZNIOWI RADZIĆ SOBIE SKUTECZNIE W ŻYCIU

· Wysokie oczekiwania w stosunku do wszystkich uczniów (na miarę ich możliwości)

MIEJSCOWOŚĆ, DATA……………………………………………………………………………….

IMIĘ I NAZWISKO SPORZĄDZAJĄCEGO NOTATKĘ…………………………………………

FUNKCJA PEŁNIONA W SZKOLE……………………………………………………………….

opracowana dla …………………………………………………………………………………………………

1.Uczeń choruje na chorobę przewlekłą …………………………………….……………………………… potwierdzoną przez lekarza ……………………………………………………….…… z dnia …………………………….

…………………………………………………………………………………………………

9.W przypadku zaostrzenia objawów lub zagrożenia zdrowia szkoła niezwłocznie informuje i w miarę potrzeby wzywa:

…………………………………………………………………………………………

· Pogotowie ratunkowe – w przypadku, gdy rodzic/ opiekun prawny nie może bezzwłocznie odebrać dziecka ze szkoły w celu udzielenia mu pomocy medycznej.

10.Wszyscy pracownicy szkoły są zobowiązani do bezwzględnego stosowania niniejszej procedury.

1. Zapobieganie samobójstwom. Poradnik dla nauczycieli i innych pracowników szkoły

2. C.Fox, K Hawton : Jak – dlaczego – kiedy rozmawiać z młodymi zagrożonymi samobójstwem. Warszawa 2009. wyd. Fraszka Edukacyjna.

7. Materiały opracowane przez Ryszarda Jabłońskiego – starszego wykładowcę w Katedrze Pedagogiki Opiekuńczej na wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego, członka Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego- jabłoński.ryszard@wp.pl, Tel. 604 440 049

1.	DATA/GODZINA ZAJŚCIA
2.	MIEJSCE ZAJŚCIA
3.	PERSONALIA SPRAWCY
4.	PERSONALIA POSZKODOWANEGO
5.	PRZEBIEG WYDARZEŃ
6.	DZIAŁANIA PODJĘTE PRZEZ PRACOWNIKÓW SZKOŁY
7.	DZIAŁANIA PODJĘTE PRZEZ INNE SŁUŻBY
8.	UWAGI